Verwerving kunstwerk Figures of Absence voor collectie Kunst in de Stad
In 2021 maakte kunstenares Goshka Macuga in opdracht van Kunst in de Stad een nieuw werk voor de jaarlijkse presentatiereeks Publiek Figuur. Het resultaat van deze opdracht wordt nu verworven voor de collectie Kunst in de Stad. Op vrijdag 18 maart werd de verwerving gevierd in aanwezigheid van de kunstenares en Nabilla Ait Daoud, schepen voor cultuur stad Antwerpen.
Vraagstukken over monumenten en het gemeengoed nemen een belangrijke plaats in het internationaal geprezen oeuvre van Goshka Macuga (1967, Polen) in. Hierin onderzoekt zij politieke en culturele geschiedenis en de verschillende manieren waarop deze visueel tot uiting komen (of net verborgen blijven). Dit resulteert in werk dat zowel vormelijk verrassend als inhoudelijk scherp is. Zo ook met het beeld Figures of Absence (2021), een in rubber gegoten trompe-l’oeil sculptuur die de afwezigheid van historische vrouwen in ons publiek patrimonium aankaart en in één beweging ook op een speelse manier corrigeert. Enkele cijfers: minder dan 10% van de kunstwerken uit de collectie Kunst in de Stad werd vervaardigd door een vrouwelijke kunstenaar. Van de meer dan 55 standbeelden gewijd aan historische figuren beeldt geen enkel een verdienstelijke vrouw af. Deze statistieken waren een belangrijk element in de totstandkoming en verwerving van dit nieuwe kunstwerk.
“Met deze verwerving zetten we verder in op de aanwezigheid van kunst in de publieke ruimte van Antwerpen. Kunstenaars nodigen ons uit om de wereld anders te bekijken. Goshka Macuga doet net dat: tonen wat nog niet zichtbaar was en herinneren aan wie misschien te gemakkelijk vergeten werd.” – Nabilla Ait Daoud, schepen voor cultuur stad Antwerpen
“De collectie Kunst in de Stad is in ontwikkeling sinds de 17de eeuw en blijft ook vandaag nog verder groeien en veranderen, in dialoog met de stad en haar bewoners. Goshka Macuga en haar werk tonen dat de historische collectie niet zozeer als maatstaf maar wel als klankbord kan fungeren in de ontwikkeling van de collectie.” – Samuel Saelemakers, curator collectie Kunst in de Stad
Figures of Absence brengt niet één, maar vijf vrouwen in beeld. Zo wijst Macuga de traditie van de “held op zijn sokkel” – op eenzame hoogte verheven boven alle anderen – af. In de plaats hiervan geeft de kunstenares gestalte aan een eigenzinnig, trans-historisch collectief: Chantal Akerman, baanbrekend Belgische cineaste en beeldend kunstenares; Andrée Blouin, pan-Afrikaanse politiek activiste en lid van de eerste democratisch verkozen regering van het onafhankelijke Congo; Patricia De Martelaere, filosofe, hoogleraar en auteur; Marie Popelin, eerste vrouwelijke doctor in de rechten in België en sleutelfiguur in de internationale vrouwenbeweging; en Mathilde Schroyens, eerste vrouwelijke burgemeester van Antwerpen en onderwijshervormer.
Meer uitgebreide biografieën van deze vrouwen zijn hier beschikbaar.
Macuga koos deze vijf historische vrouwen omwille van de grote impact die hun leven en werk hadden op de maatschappij en de kunsten, in Antwerpen, België en daarbuiten. Om het nieuwe kunstwerk te maken, verzamelde de kunstenares zoveel mogelijk fotoportretten van de geselecteerde vrouwen, tekende op basis hiervan hun unieke gezichtsprofielen en liet ze vervolgens afgieten in rubber. De negatieve of “lege” portretten die zo ontstaan, verwijzen naar de hoge mate van afwezigheid van vrouwen in het collectieve geheugen en de publieke verbeelding.
Figures of Absence blijft tot en met zondag 15 mei 2022 te zien in het Stadspark. Samen met de kunstenaar zoekt Kunst in de Stad naar een nieuwe permanente locatie in de stad om het beeld in de toekomst te presenteren.
OVER GOSHKA MACUGA
Goshka Macuga werd geboren in 1967 in Polen, en woont en werkt sinds 1989 in Londen. In haar werk verbindt ze verschillende onderzoeksdomeinen en -methodes, met een focus op associatieve interpretaties van sociale en politieke geschiedenis. Macuga’s strategische gebruik van bestaande verhalen, materialen en archiefdocumenten laat haar toe om dominante discoursen om te vormen tot onverwachte, nieuwe verhalen.
Macuga had solotentoonstellingen bij o.a. New Museum, New York; Fondazione Prada, Milaan; Schinkel Pavilion, Berlijn; Lunds Konsthall, Lund; Museum of Contemporary Art, Chicago; Zachęta National Gallery of Art, Warschau; Whitechapel Gallery, Londen; Tate Britain, Londen; Kunsthalle Basel; en Walker Arts Centre, Minneapolis.
Ze nam deel aan Documenta 13 in 2012, en was genomineerd voor de Turner Prize in 2008. Haar werk is opgenomen in de collecties van o.a. Tate, MoMA, Government Art Collection, Arts Council Collection, MCA Chicago en Castello di Rivoli.
Goshka Macuga is een van de genomineerde kunstenaars voor de Fourth Plinth kunstopdracht in Londen in 2022 en 2024.
Praktisch
Goshka Macuga, Figures of Absence
Nog tot en met 15 mei 2022
Stadspark Antwerpen
www.middelheimmuseum.be
03 288 33 60
Nadia De Vree
Samuel Saelemakers
Beeld bovenaan: Goshka Macuga, Figures of Absence, 2021. Copyright the artist. Foto Tom Cornille