Creatie groensculptuur op het De Coninckplein in Antwerpen

Tentoonstellingsproject

Als een belangrijk onderdeel van de tentoonstelling Experience Traps (die loopt van 1 juni tot 23 september 2018) hebben het Middelheimmuseum en de Groendienst van de stad Antwerpen de handen in elkaar geslagen om op een geschikte plek in de stad een groensculptuur te realiseren. Het Spaanse kunstenaarscollectief Recetas Urbanas is uitgenodigd om op het De Coninckplein een duurzaam en groen kunstwerk te creëren in samenwerking met de buurt en andere geïnteresseerden.

Schepen Caroline Bastiaens: "Het kunstenaarscollectief Recetas Urbanas gaat in het kader van het barokjaar aan de slag op het De Coninckplein. Met hun participatief project gaan ze de dialoog aan met de buurtbewoners en willen ze uiteindelijk komen tot een groensculptuur. De buurt rond het plein is heel erg divers en een perfecte voedingsbodem voor een duurzaam en sociaal participatief project. Bovendien kan het plein wel wat meer groen gebruiken. De Groendienst zal er ook een aantal vergroeningstechnieken (tegen muren, in bakken etc.) illustreren."

Recetas Urbanas

Recetas Urbanas wordt bestempeld als architecten – kunstenaars – activisten. De spilfiguur van het collectief is Santiago Cirugeda. Het collectief heeft meer dan 20 jaar ervaring in het organiseren en coördineren van participatieve bouwprojecten. Daarvoor leveren ze eenvoudige tools aan die iedereen kan begrijpen en gaan ze vaak te werk met recuperatiematerialen. Ze gaan altijd participatief te werk, door diverse doelgroepen te betrekken in hun creatieproces. Op die manier transformeren ze anonieme stedelijke plekken tot aangenamere gemeenschapsplekken. Het traject is daarbij minstens even belangrijk als het eindresultaat. Op uitnodiging van het Middelheimmuseum en de Groendienst van de stad Antwerpen gaan ze voor het eerst aan de slag met een nadrukkelijk "groene" vraag.

Groen en duurzaam bouwsysteem

Recetas Urbanas vertrekt voor dit kunstwerk van de vraag: "Hoe kan groen bijdragen aan de levenskwaliteit in de stad?" Het is een streven dat ze delen met de stedelijke Groendienst, die ijvert voor een duurzame aanpak in de vorm van een aanplantingssysteem waarin planten meerdere jaren kunnen voortgroeien. Recetas Urbanas ontwierp een groen "bouwsysteem" waarvan de basisvorm door de kunstenaars wordt aangereikt en de definitieve proporties en details in samenspraak met de buurtbewoners tot stand zullen komen. De verschillende onderdelen van de groene constructie worden na afloop van de tentoonstelling gerecupereerd en herbestemd.

Recetas Urbanas werd geïnspireerd door de barokke traditie van stadsversieringen en triomfbogen. In hun groensculptuur komt de boog steeds terug als architecturaal basiselement. Als een hedendaagse stadsscenograaf bedenkt Recetas Urbanas een structuur als verfraaiing van de stad, maar in tegenstelling tot in de barok geeft deze stadsscenograaf de regie in handen van de burger.

Samenwerken

Recetas Urbanas zet resuluut in op co-creatie met burgers. Samen onderzoeken ze hoe het kunstwerk er zal uitzien, hoe ze in de loop van de tentoonstelling het interactieve kunstwerk onderhouden en hoe ze het tot leven kunnen brengen door de organisatie van uiteenlopende activiteiten. 

Voor de realisatie van dit kunstproject slaan het Middelheimmuseum, Groendienst, Permeke, district Antwerpen, lokaal sportbeleid en andere stedelijke partners de handen in elkaar en zal Recetas Urbanas ook samenwerken met verschillende buurtverenigingen en huidige gebruikers van het plein in de opbouw van hun werk. Het verbindende element is cruciaal, de betrokkenheid van de buurt een voorwaarde.

Werkwijze

Via verschillende workshops leren deelnemers aan en van elkaar hoe ze samen iets kunnen maken. Gedurende een bepaalde periode wordt het De Coninckplein omgebouwd tot een stedelijk laboratorium voor groenintegratie waar mensen met verschillende achtergronden en sociale statuten kunnen samenkomen en interageren om onder begeleiding van Recetas Urbanas een groensculptuur te maken.

Tijdens het project worden er gesprekken gevoerd met buurtverenigingen en -scholen met als doel na afloop van het project, stukken van het groenkunstwerk een definitieve plek te geven in de buurt. Op die manier wordt ook de betrokkenheid tijdens het project vergroot en leeft het project verder na afloop op het De Coninckplein.

Beeld © Recetas Urbanas